Door » Barbara van Baarsel (bron)

‘Wat ligt parallel aan topsport? Juist, het bedrijfsleven: daar is het ook vallen en opstaan, ook al is het minder meetbaar en krijg je geen medaille bij een goede prestatie. Toch is het topsport op een bepaalde manier, er moet gepiekt worden, altijd.’ – Edith Bosch, voormalig judoka

Sport en theater komen samen
Edith Bosch is één van de vele (voormalige) topsporters die zich van hun kwetsbare kant durven te laten zien tijdens het rondreizende kunstfestival De Parade, in een voorstelling genaamd Sportmonologen. We spraken met haar en met initiatiefnemer Patrick Roubroeks (creatief directeur Xsaga) die, samen met journalist Arthur van den Boogaard en in samenwerking met SportsSpeakers, een droom ziet uitkomen. ‘Het is voor mij al jaren een wens om een voorstelling te maken op De Parade en dan met name om daar sport en theater bij elkaar te brengen. De tijd is daar rijp voor, mensen hebben behoete aan verhalen,’ vertelt Roubroeks.

Verslag van het leven 
Sportmonologen biedt sporters een nieuw podium: het toneel. Eerst alleen tijdens De Parade in Rotterdam, Utrecht en Amsterdam en vervolgens in theaters verspreid door het land en voor de zakelijke markt op aanvraag. Tijdens de voorstelling staan de sporters werderom in het middelpunt, maar dit keer zonder tegenstander en met compleet nieuwe regels. Er wordt een verhaal verteld: verrassend, openhartig en zonder steun van een alleswetende coach. In een intieme voorstelling van 30 minuten doet de sporter verslag van zijn leven. ‘Deze keer gaat het niet over de verhalen die iedereen in de pers heeft kunnen lezen, het gaat veel dieper dan dat, het is persoonlijker. Soms rauw, dan weer mooi of aangrijpend,’ vertelt Edith Bosch. Alleen, volledig gekleed in wedstrijdtenue, zit de sporter in het donker op een bijna leeg toneel. Op de achtergrond hangt een wit projectiescherm, waarop een vraagteken zichtbaar is. Op de rest van het toneel zijn de lichten nog gedoofd als door de speakers de stem klinkt van de sportcommentator. Er wordt een verhaal van glorie verteld; van grootse prestaties en van vervulde dromen. Gejuich, applaus… en dan is het ineens stil. Gaat op het toneel het licht aan en staat de sporter in het spotlicht. Even buigt onze held of heldin van weleer het hoofd voorover, haalt adem en begint te spreken. Over diens jeugd, over hoe het allemaal begon, over het lange doorzetten, het ontdekte talent, de teleurstellingen, de roem, over nukken, falen, obsessies en die wel erg rare gewoontes. Kortom: de sporter vertelt zijn of haar eigen verhaal. Soms in korte zinnen, soms hakkelend en stotterend en dan ineens weer een perfect getimede anekdote: met zijn of haar sportmonoloog gaat de sporter een theatrale confrontatie aan met het publiek.

Collectie van voormalige topsporters voor zakelijke markt
Roubroeks vertelt dat hij met een groot aantal voormalig topsporters (inmiddels meer dan 25, red) een boeket creëert voor de zakelijke markt om uit te kunnen kiezen. ‘Er zijn zo ontzettend veel verhalen te vertellen. Dat kan over een bepaalde tak van sport zijn, over een thema of juist gericht op een bepaalde regio. Wat het ook is, wij kijken samen met de opdrachtgever naar de kleur, en dus de sporter, die bij het bedrijf en diens boodschap past.’

Inspireren en raken
Voor zowel Edith Bosch als Roubroeks is een voorstelling geslaagd wanneer mensen met een glimlach naar buiten gaan en iets van de achterliggende boodschap hebben opgepakt. Edith: ‘Het doorslaggevende element om hieraan mee te werken is voor mij het inspireren van mensen. Mijn verhaal is namelijk noemenswaardig en ook heel rauw. Naast topsporter ben ik ook gewoon ‘mens’ en als mens heb ik diep moeten gaan, maar ik ben er heel mooi uitgekomen. Als ik daarmee anderen kan raken, is mijn missie geslaagd! Maar minstens zo belangrijk: ik hoop dat mensen gewoon een hele leuke en memorabele avond beleven.’

Aantrekkingskracht
Waar dan precies de kracht ligt van Sportmonologen is volgens Roubroeks de aantrekkingskracht van bekende persoonlijkheden die het publiek aanspreken op een ander, persoonlijker, niveau. ‘In eerste instantie is de attentiewaarde van deze voormalig topsporters hun bekendheid, maar uiteindelijk pakt de inhoud van het verhaal de toeschouwer. De verhalen zijn zo krachtig, mooi, beeldend of ontroerend, dat het echt iets met je doet.’ De geluidsfragmenten tijdens de voorstelling zorgen ervoor dat de beelden in ieders hoofd weer tot leven komen, ze zijn tenslotte iconisch! Die gouden race, het afzien, het verlies, de overwinning…. Roubroeks: ‘Theater is daar bij uitstek een medium voor omdat je op zoek kunt gaan naar de emotie achter een verhaal. Sprekers die voor de zakelijke markt acteren is niet nieuw alleen de vorm kan een boodschap vele malen beter overbrengen.’

Deelnemers Sportmonologen
Naast Edith Bosch werkt een groot aantal andere topsporters mee aan Sportmonologen: Bjorn van der Doelen, Maarten van der Weijden, Peter Winnen, Rory de Groot, Jan Ykema, Jesse Mahieu, Mark Tuitert, Michael Boogerd, Henk Faanhof, Esther Vergeer, Hans van Breukelen, Pieter van den Hoogenband, Pedro van Raamsdonk en Erben Wennemars

Speellijst Sportmonologen
» De Parade in Rotterdam: 19 tot en met 22 juni » De Parade in Utrecht: 21 tot en met 25 juli » De Parade in Amsterdam: 12 tot en met 15 augustus Voor meer informatie: >sportmonologen.nl